Zmiana naszych relacji ze światem
Changing our Relationship with the World
Geoff Johnston
Tłumaczenie: Karolina Palka, Angelika Cieślak, Paulina Szmid
O autorze: Geoff mieszka w Południowej Australii. Jest ojcem dwójki dzieci oraz dziadkiem pięciu wnuczek i jednego wnuka. Geoff chronicznie jąkał się odkąd skończył 3-4 lata i nie miał nad tym kontroli przez większość swojego życia, pomimo ciągłej, tradycyjnej terapii logopedycznej. Mężczyzna dołączył do Programu McGuire w lipcu 1999 roku i odkrył, że pasuje do holistyczności i „sportowej mentalności” tego projektu. Geoff, dożywotni członek Australian Speak Easy Association (australijskie stowarzyszenie „Mów spokojnie”), był dyrektorem regionalnym Programu McGuire w Australii przez 13 lat.
Przeszedł na emeryturę w listopadzie 2014 roku. W tym czasie działał jako instruktor i coach dla ponad tysiąca osób jąkających się. Regularnie przemawia do grup społecznych, na konferencjach oraz udziela wywiadów w radiu i telewizji. Jego pasją jest pomaganie ludziom jąkającym się w przejmowaniu kontroli nad mową i osiągnięciu zmian w „jakości życia”.
Uwielbiam temat konferencji z 2021 r.: „Wypowiedz zmianę, którą chcesz zobaczyć”. Jeśli chcemy być bardziej efektywnymi mówcami, zmiana jest kluczowa nie tylko w kwestii mówienia, ale także zmiany naszych relacji ze światem!
Jeśli mamy „wyleczyć się” z jąkania, konieczne jest podejście holistyczne, obejmujące zmiany sposobów, w jakie postrzegamy siebie w interakcji z ludźmi i naszym środowiskiem. Zmiany znaczenia, jakie nadajemy sytuacjom, zmiany w naszym wewnętrznym dialogu, w naszej percepcji i przekonaniach oraz zmiany w na emocjonalnych reakcjach na sytuacje, w szczególności te związane z mówieniem.
Używam słowa „wyleczyć”, ponieważ znam dziesiątki ludzi na całym świecie, którzy kwalifikują się jako „wyleczeni jąkający się”.
Moja definicja wyzdrowienia ma niewiele wspólnego z płynnością i doskonałą mową. Wiąże się natomiast z przezwyciężaniem strachu przed jąkaniem, a tym samym nie dopuszczaniem, by jąkanie lub myśli o jąkaniu odgrywały jakąkolwiek rolę w naszym życiu. Możemy powiedzieć co chcemy, komukolwiek, kiedykolwiek, bez powstrzymywania się i panicznego strachu przed osądem. Od czasu do czasu mogą się pojawiać pozostałości fizycznego nawyku jąkania, ale zajęło mi całe życie, aby zdać sobie sprawę, że na ogół ludzi to tak naprawdę nie obchodzi, więc dlaczego my mielibyśmy się tak bardzo tym przejmować?
Natychmiastowe efekty w trakcie i po intensywnej terapii są imponujące. Intensywne kursy terapeutyczne zapewniają wspierające środowisko z całkowitą akceptacją i pomocą. Jednak wszyscy wiemy, że to „magiczny pyłek wróżek” i ogólnie rzecz biorąc te umiejętności oraz poczucie pewności siebie są trudne do przeniesienia do prawdziwego świata. Koniec jakiejkolwiek intensywnej terapii to dopiero początek długoterminowego procesu zmian i nowego systemu przekonań wokół naszej mowy.
Dlaczego zaraz po intensywnej terapii sukces jest wysoki, ale z czasem zmniejsza się? Ponieważ jąkanie to coś więcej niż jąkanie. Potrzebne są zmiany także w innych dziedzinach naszego życia. Zastanówmy się, dlaczego inni ludzie odnoszą sukcesy w swoich przedsięwzięciach, czy to w sporcie, karierze, na uczelni itp., a następnie zastosujmy te zachowania do świata jąkania. Jeśli chcesz być w czymś dobry, znajdź kogoś, kto odniósł sukces w tej dziedzinie. Dowiedz się, co zrobił i rób to samo z podobną pasją, odwagą, ciężką pracą i wytrwałością, a prawdopodobnie osiągniesz podobny wynik.
Niedawno przeczytałem artykuł Nicka Ortnera „7 rzeczy, które robią ludzie sukcesu”, opublikowany przez „The Tapping Solution”, który skłonił mnie do przemyśleń, jak mogę zastosować poniższe zasady Nicka wobec osób jąkających się. Moje obserwacje powstały podczas prowadzenia około siedemdziesięciu 4-dniowych intensywnych kursów dla ponad 1200 osób jąkających się w ciągu 14 lat w Australii i Nowej Zelandii. Kursy te były przeznaczone dla Programu McGuire.
1 – Najpierw zmieniają sposób myślenia i odczuwania
Jak to odnosi się do osób jąkających się?
Zmiana sposobu, w jaki postrzegamy sytuacje, szczególnie komunikacyjne, zmieni nasz wewnętrzny dialog i zapewni inną reakcję emocjonalną niż ta dotychczasowa. „Jeśli zmienisz sposób, w jaki patrzysz na rzeczy, to zaczną się one zmieniać” (dr Wayne Dyer). Przestań myśleć o sobie jako o jąkającym się człowieku, pomyśl raczej jak o kimś, kto czasami się zająknie. Przyjmij przekonanie, że jąkanie nie definiuje tego, kim jesteśmy.
Odpowiedzialność za siebie jest najważniesza dla rozwoju osobistego, niezależnie od tego, czy jest to rzucenie palenia, utrata wagi, zmiana zachowań związanych z mówieniem itp. Wyeliminuj mentalność ofiary. Przestań obwiniać innych. Myślimy, że obwinianie naszych rodziców, szefa, partnera w jakiś sposób uwalnia nas od brania odpowiedzialności za stan rzeczy, w jakim się znajdujemy.
Zachowania nie ulegają jednak zmianie poprzez utrzymywanie status quo. Musimy poszerzyć nasze rozumienie siebie, aby stawić czoła nowym rolom, w przeciwnym razie nasz dotychczasowy obraz siebie będzie nadal narzucał swoje ograniczenia.
Tylko zdając sobie sprawę, że to my rządzimy, możemy osiągnąć postęp. Pytam – kto prowadzi twój autobus?
2 – Wierzą, że zasługują na sukces
Jak to odnosi się do osób jąkających się?
Wiele osób jąkających się traci nadzieję i ma małą wiarę w pomyślny przebieg terapii z powodu nieudanych prób terapeutycznych z przeszłości. Odczuwają one niezdrową dawkę nienawiści do samego siebie i wstrętu, którymi muszą się zająć, jeśli chcą przyspieszyć powrót do zdrowia.
Ludzie sukcesu wierzą, że zasługują na dobry los i realizują swoje cele z odwagą, poprzez ciężką pracę i wytrwałość. Wyciszyli oni swój krytyczny głos. Ludzie, którym nie powiodło się, zwykle się poddają, gdy sytuacja staje się trudna! Zastanawiają się nad powodami, dla których nie zasługują na sukces w oparciu o wcześniejsze spostrzeżenia i prawdopodobnie negatywne informacje zwrotne ze środowiska społecznego, np. „Jesteś leniwy”, „Jesteś zakałą rodziny”, „Nie potrafisz mówić”.
Jak możemy to zmienić?
Spróbuj zmienić ograniczające cię przekonania nie oczekując doskonałości, koncentrując się na intencjach, a nie na swoich oczekiwaniach lub też oczekiwaniach innych ludzi w stosunku do nas. Odnosząc sukcesy w sytuacjach, których normalnie byśmy unikali, zaczynamy wierzyć w siebie i swoje możliwości.
Strach i zwątpienie są nazbyt obecne w życiu wielu ludzi, nie tylko tych, którzy się jąkają. Mogą sabotować nadzieje i aspiracje. Możliwe jest, że pozostawieni samym sobie nigdy nie zdobędziemy się na wystarczająco dużo odwagi, aby stawić czoła problemom, które hamują nasz rozwój. Jednakże opierając się na doświadczeniach innych, dołączając do grup wsparcia, korzystając z pomocy coachów i terapeutów mowy, możemy zyskać pewność siebie i zachętę do działania.
Rozwiń nawyk zwracania uwagi na swoje emocje. Następnie, zadbaj o dobry stan emocjonalny, co osiągniesz poprzez zmianę wzorców myślenia i postaw.
3 – Robią wszystko, aby przezwyciężyć pamięć wydarzeń i wzorce z przeszłości, które im nie służą
Jak to odnosi się do osób jąkających się?
„Jeśli zawsze robisz to samo, co robiłeś kiedyś, dostaniesz to, co zawsze.” (Tony Robins i inni)
Zdefiniuj przekonujący powód do zmiany. To zapewni ci motywację do robienia trudnych rzeczy, które wymagają odejścia od samoograniczających przekonań z przeszłości i umożliwi ci stanie się potężnym mówcą.
Skoncentruj się na byciu skutecznym w komunikacji. Porzuć zaabsorbowanie „płynnością”. Dążenie do płynności będzie tylko sabotować nasze wysiłki, ponieważ będziemy starać się nie jąkać, lecz być płynnym w mowie. Skoncentruj się na byciu silną i pewną siebie osobą, elokwentnym mówcą, a płynność będzie raczej produktem ubocznym tych działań niż ich celem.
Myśl inaczej! Płynność jest konsekwencją, a nie celem!
Przestań próbować być płynnym. Otwarcie GŁOŚ, że twój wzorzec mowy jest inny, ujawniaj go, stosuj przesadną technikę i umyślne jąkanie, aby zredukować strach.
Rozwój osobisty następuje, gdy opuścimy naszą strefę komfortu. Wymaga przerysowania naszych map mentalnych tak, abyśmy zwiększyli rozmiar bezpiecznych i znanych nam terenów.
Kiedy czujemy dyskomfort, wiemy, że konfrontujemy się ze strachem. Potwierdza to, że podejmujemy ryzyko. „Podobnie jak żółw, możesz iść do przodu tylko wtedy, gdy nadstawiasz szyję.” (James Bryant Conant). Jedynymi ograniczeniami są te, które sami sobie narzucamy.
Kiedy osiągamy coś, co wcześniej uważaliśmy za niemożliwe, zmusza nas to do ponownego rozważenia ograniczających nas przekonań. Jeśli pokonamy coś, co było dla nas wyzwaniem, otwiera nam to oczy na nowe możliwości. Wzrastamy jako ludzie, gdyż podnosi się nasza samoocena i pewność siebie, co ma pozytywny wpływ na naszą mowę.
Dzisiaj jako dorośli, mamy wybór, jakie przekonania, wzorce i nawyki chcemy zachować lub odrzucić. I możemy wybrać znaczenia, jakie nadamy naszym przeszłym doświadczeniom.
Ludzie sukcesu są świadomi tego, jak ograniczające mogą być dawne przekonania, nawyki, wzorce oraz doświadczenia i robią wszystko, aby je zmienić!
4 – Wyciszają swój krytyczny głos
Jak to odnosi się do osób jąkających się?
Rozwijaj takie nawyki, aby nie dopuszczać do siebie negatywnych myśli. A jeśli się pojawią, natychmiast zmień je w pozytywne. Cytując Alana Badmingtona z Wielkiej Brytanii: „Nigdy nie zaprzątam sobie głowy negatywnymi myślami dłużej niż trwa migotanie świecy.” Kwestionuj pojawienie się negatywnych myśli poprzez zadawanie pytań:
Czy istnieją dowody, że moja myśl jest prawdziwa? Być może to tylko moje zniekształcone postrzeganie lub opinie.
Czy martwię się o coś, na co nie mam wpływu? Dlaczego miałbym to robić?
Jak bardzo przydatna jest moja myśl? Co ta myśl mi robi? Kogo rani?
Jak bardzo jest źle? Czy może wyolbrzymiam? Czy będzie to miało znaczenie w przyszłości?
5 – Są gotowi ponieść porażkę i to wielokrotnie…
Jak to odnosi się do osób jąkających się?
Bądź przygotowany na to, że spadniesz z roweru, a potem wsiądziesz na niego z powrotem. Traktuj nawrót jako okazję do nauki. Ludzie sukcesu postrzegają porażkę jako część procesu uczenia się. Bez względu na to, ile razy przegrają, nigdy nie rezygnują z kolejnej próby, ponieważ porażka oznacza, że podróż dobiegła końca. Jeśli natomiast postrzegają potknięcia jako nieodłączną część dłuższej drogi do sukcesu, wtedy uczą się i wyciągają wnioski z tych lekcji.
Trzy kroki do przodu, dwa do tyłu, trzy kroki do przodu… itd.
Pozbądź się potrzeby bycia we wszystkim idealnym. Rób różne rzeczy wywołujące poczucie dyskomfortu. Po prostu ćwicz bycie niedoskonałym. Porażka nie istnieje, jeśli postrzega się ją jako dobrą lekcję na drodze do sukcesu.
6 – Najpierw robią rzeczy ważne, a nie łatwe
Z powodu intensywnego stylu życia możemy odczuwać zmęczenie, brak motywacji lub niewystarczającą ilość czasu. Może występować tendencja do wykonywania łatwych zadań, takich, które nie stanowią dla nas wyzwań fizycznych lub intelektualnych. Ludzie sukcesu NAJPIERW robią rzeczy ważne, a nie te łatwe. Wiedzą, że najważniejsze jest to, co doprowadzi ich tam, gdzie chcą się znaleźć.
Jak to odnosi się do osób jąkających się?
Dbałość o mowę powinna należeć do naszych codziennych czynności. Ważne jest, abyśmy ćwiczyli każdego dnia. Niezależnie od tego, czy jest to technika mówienia, sposób oddychania, poszerzanie naszej strefy komfortu, rozwój osobisty… każda czynność, która zmienia samoograniczające przekonania i poprawia nasze relacje ze światem.
Nie możemy stale polegać na danej technice mówienia. Kiedy przesadna technika stanie się sztuczką lub zachowaniem dającym nam poczucie bezpieczeństwa, wtedy strach przed jąkaniem i lęk społeczny będą nadal kontrolować nasze myśli i zachowanie.
Jestem pewien, że w przypadku niektórych osób jąkanie jest tak głęboko zakorzenione, a strach przed jąkaniem tak intensywny, że decydują się na używanie przesadnej techniki mówienia na stałe. Dla nich ten wybór może być całkowicie uzasadniony.
Inne osoby jąkające się decydują się na swobodne jąkanie z nastawieniem: to nie ja muszę się zmienić, lecz reszta świata. Zła wiadomość jest taka, że reszta świata raczej się nie zmieni w najbliższym czasie. Jednak uczenie się akceptowania własnego jąkania może zmniejszyć strach przed nim i skutkować bardziej elokwentnym mówieniem.
Wszyscy wybieramy własną drogę i nie ma złej czy dobrej, każda jest po prostu inna.
7 – Jasno określają, czego chcą i kim chcą być, a następnie podejmują codzienne działania, aby to osiągnąć
Jak to odnosi się do osób jąkających się?
Ludzie sukcesu wiedzą, że ogromną moc ma jasne określenie swojego celu i tego, co muszą zrobić, aby go osiągnąć. Konsekwentnie podejmują codzienne działania, aby iść naprzód (np. idąc do centrum handlowego i podejmując rozmowę z pięćdziesięcioma nieznajomymi osobami).
Nigdy nie pozwolą, by obecne ograniczenia powstrzymały ich przed patrzeniem w lepszą przyszłość. Ludzie jąkający się, którzy zmagają się ze swoją mową, pozwalają, by strach przed jąkaniem i bycie osądzanym nakładał ograniczenia na ich życie.
„Poczuj strach i zrób to mimo wszystko” (dr Susan Jeffers). Co najgorszego tak naprawdę może się stać? Wyrób w sobie nawyk mówienia dużego TAK dla wszystkich sytuacji wymagających mówienia, wychodź i twórz ku temu więcej sposobności (np. usiądź obok nieznajomego w pociągu, aby móc z nim porozmawiać).
Podsumowanie
Zmiana naszej mowy na lepsze wymaga zmian w innych obszarach naszego życia. Zmieniaj te ograniczające postawy, percepcje, przekonania i nawyki, które wspierają nasze zachowania związane z jąkaniem.
Proces ciągłego doskonalenia!
Oryginalny tekst w języku angielskim ukazał się na stronie ISAD 2021 online Conference: https://isad.isastutter.org/
Przedruk tłumaczenia za zgodą i Organizatorów 24th ISAD Online Conference
Tłumaczenie na język polski: Angelika Cieślak, Karolina Palka, Paulina Szmid
Konsultacja językowa: Katarzyna Węsierska
Konsultacja merytoryczna, redakcja i korekta językowa: Aleksandra Boroń, Izabela Michta, Monika Pakura.