Jeśli szukasz:
- innych osób doświadczających jąkania;
- wzajemnego wsparcia w przyjaznym, akceptującym środowisku osób jąkających się;
- informacji o jąkaniu, w tym o dostępnych metodach terapii oraz innych formach pomocy;
- poradnictwa/wsparcia psychologicznego i logopedycznego;
- przestrzeni do utrwalania efektów przebytej lub obecnie prowadzonej terapii;
- przestrzeni do samorozwoju – ruch samopomocy jest doskonałym rozwiązaniem!
Historia powstania ruchu samopomocowego na świecie sięga lat 70., gdy rodzi się i rozwija na gruncie amerykańskiej pracy socjalnej. W Polsce grupy samopomocowe zaczynają zyskiwać popularność w latach 80., a pierwszym przejawem organizacji ruchu samopomocowego staje się Polski Związek Jąkających Się (PZJ) (Węsierska, Szykowska, Szymura, 2013; Jankowska-Szafarska, 2017). W latach 2014-2023 rolę PZJ pełniło Ogólnopolskie Stowarzyszenie Osób Jąkających się „OSTOJA”. Obecnie jego rolę pełni Ogólnopolskie Stowarzyszenie Jąkających się Klub J Toruń.
Grupy samopomocowe są dobrowolnymi strukturami, którym przyświeca idea wzajemnej pomocy i realizacji określonego celu, którym może być poprawa jakości komunikacji a w konsekwencji życia z jąkaniem.
Siła oddziaływania grupy jest ogromna, dla uczestników niezwykle liczą się bowiem komunikaty i opinie wypowiadane przez osoby, które doświadczają podobnego problemu. Specyficzny, panujący w tym środowisku klimat zapewnia poczucie bezpieczeństwa, a wzajemna akceptacja i empatia stają się nieodzownymi elementami spotkań (Fraser, 2010). Taka sytuacja sprzyja wzajemnym interakcjom, dzieleniu się problemami w duchu wsparcia i zrozumienia. Czasami może się okazać, że samo ujawnienie jąkania przy innych osobach z niepłynnością może zadziałać odczulająco (Ramig, 1993). W grupie sprawdza się przekonanie, że aby się rozwijać, ludzie potrzebują spójnego, wspierającego doświadczenia bycia w grupie (Jankowska-Szafarska, 2017).
Grupy samopomocowe pełnią również rolę informacyjną m.in. z zakresu dostępności form terapii. Spotkania grup samopomocowych są otwarte i bezpłatne.
Grupy samopomocy przez wielu członków oraz specjalistów z dziedziny jąkania traktowane są jako jedna z form profesjonalnej terapii, nie zaś alternatywa dla niej (Reeves, 2006). Można przyjąć założenie, że grupy te wypełniają lukę pomiędzy specjalistami i ich spojrzeniem na terapię jąkania a osobami, które zmagają się z problemami niepłynności w mowie i które mają realne problemy i potrzeby (Laszczyńska, Pakura, 2015).
Zachęcamy do lektury artykułu Pozainstytucjonalne wsparcie.
O swoich doświadczeniach, w tym korzyściach wynikających z uczestnictwa w ruchu samopomocowym, opowiada osoba jąkająca się i aktywna działaczka ruchu samopomocy.
Ruch samopomocowy ma szerokie spektrum obszarów działań – w jego ramach odbywają się m.in:
- spotkania grup samopomocowych/grup wsparcia (najczęściej są to Kluby J)
- ogólnopolskie Zjazdy Osób Jąkających się
- konferencje skierowane zarówno do specjalistów, jak i do osób z doświadczeniem jąkania
- warsztaty o charakterze terapeutycznym, psychologicznym, ogólnorozwojowym
- turnusy terapeutyczne dla dorosłych, dzieci, młodzieży oraz rodzin osób z niepłynnością w mowie
- obchody Międzynarodowego Dnia Świadomości Jąkania (International Stuttering Awareness Day ISAD) np. w formie webinarów, forów dyskusyjnych itp.
Grupy wsparcia a grupy samopomocowe
W ramach ruchu samopomocy wyróżnia się:
- grupy samopomocy – pozainstytucjonalne wsparcie środowiskowe dla osób z trudnościami w płynnym wypowiadaniu się; zrzeszenie osób, które pragną dzielić się swoimi odczuciami i doświadczeniami oraz udzielać wzajemnego wsparcia; obecność profesjonalnego koordynatora nie jest wymagana;
- grupy wsparcia – mają wymiar terapeutyczny; doskonalą lub utrzymują praktyczne umiejętności zdobyte podczas instytucjonalnej terapii; są inicjowane oraz kierowane przez specjalistów; podczas spotkań istnieje możliwość wymiany doświadczeń i wzajemnego wsparcia.
Najczęstszą formą zrzeszania się osób z jąkaniem w Polsce są Kluby J należące do grup samopomocy. Obecnie w wielu przypadkach wykazują one zarówno cechy grupy wsparcia (terapeutycznej), jak i samopomocowej. Stosunkowo nowym tworem są grupy działające przy uniwersytetach, które, będąc połączeniem obu form samopomocy, działają w określonym nurcie terapeutycznym.
Szukasz grupy samopomocowej lub grupy wsparcia w swojej okolicy? Aktualną listę znajdziesz tu.
Możesz również odszukać grupę samopomocową w przestrzeni online.
Jest to grupa na platformie Facebook.
Jest to fanpage zrzeszający osoby z jąkaniem oraz ich otoczenie (rodzina, nauczyciele, specjaliści). Można tam znaleźć wiele przydatnych informacji na temat jąkania, jak również wymienić się doświadczeniami z innymi osobami.
Jest to wirtualny odpowiednik Klubu J założony przez osobę z jąkaniem.
Jest to kanał na platformie YouTube poświęcony jąkaniu i giełkotowi.
Blog autorstwa osoby jąkającej się. Opisane na blogu historie mogą stanowić motywację dla innych osób z jąkaniem.
Jest to portal poświęcony jąkaniu stanowiący kompendium bardzo wartościowej wiedzy bazującej na kompilacji źródeł polskich i zagranicznych (tłumaczenia tekstów anglojęzycznych na język polski).
Jest to międzynarodowy fanpage, dzięki któremu możliwe jest wzajemne poznanie się osób z jąkaniem z całego świata. Obszar działań to systematyczne spotkania online za pośrednictwem komunikatora na portalu Facebook.